زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

ثمن (مفردات‌نهج‌البلاغه)





ثَمَن (به فتح ثاء و میم) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای قمیت و بهای شیء که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص ترک دنیا و کسب بهشت، همکاری عمرو بن عاص با معاویه، و... از این استفاده نموده است.


۱ - مفهوم‌شناسی



ثَمَن (به فتح ثاء و میم) به معنای قمیت و بهای شیء آمده است. چنان‌که راغب در مفردات می‌نویسد: آن چیزی است که فروشنده از مشتری می‌گیرد در مقابل بیع، اعمّ از آن‌که نقد باشد یا جنس و هر آنچه در مقابل چیزی به دست آید ثمن اوست.

۲ - کاربردها



امام (صلوات‌الله‌علیه) «الا حّر یدع هذه اللماظة لاهلها انه لیس لانفسکم ثمن الّا الجنّة فلا تبیعوها الّا بها؛ آیا کسی نیست این باقیمانده طعام در دهان (دنیا) را به اهلش بگذارد، حقّا که در مقابل خرج وجودتان قیمتی جز بهشت نیست آن‌را جز به بهشت نفروشید.»
امام (علیه‌السلام) همچنین در رابطه با همکاری عمرو بن عاص با معاویه فرمود: «و لم یبایع حتی شرط ان یؤتیه علی البیعة ثمنا فلا ظفرت ید البایع و خزیت امانة المبتاع؛ پسر عاص به معاویه بیع نکرد مگر آن‌که شرط نمود حکومت مصر را به قیمت بیعت به او بدهد، پیروز مباد دست فروشنده و ذلیل باد امانت مشتری.»

۳ - تعداد کاربرد



این واژه نه ‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.

۴ - پانویس


 
۱. راغب إصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۷۷.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۰۰، حکمت۵۵۶.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۶۸، خطبه۲۶.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۵، خطبه۳۲.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۹۹، خطبه۱۹۲.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۰، خطبه۷۱.    


۵ - منبع


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ثمن»، ص۱۹۰.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.